Suy giãn tĩnh mạch khiến đôi chân trở nên thiếu thẩm mỹ, người bệnh trở nên tự ti trong việc lựa chọn trang phục trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, vấn đề của suy giãn tĩnh mạch không chỉ nằm ở tính thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì vậy, việc phát hiện và chủ động điều trị suy giãn tĩnh mạch ở giai đoạn sớm có thể hạn chế tiến triển của bệnh cũng như các di chứng về sau.

SUY GIÃN TĨNH MẠCH LÀ GÌ ?

Suy giãn tĩnh mạch được thể hiện qua các đường ngoằn ngoèo và có thể là dạng xoắn ở dọc đôi chân, có màu xanh đậm hoặc màu tím sẫm. Thông thường, chúng xuất hiện trên cẳng chân hoặc bàn chân, nặng hơn có thể lan lên đùi và nổi gò hẳn trên da. Đây là hệ quả của việc đặt áp lực quá mức liên tục trong thời gian dài lên các tĩnh mạch ở chi dưới như đứng hoặc ngồi nhiều. Trong đa số các trường hợp, suy giãn tĩnh mạch chi dưới ban đầu không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh sẽ gặp phải rất nhiều vấn đề liên quan như sau:

• Chuột rút các cơ bắp
• Bầm da và chảy máu dưới da
• Ngứa hoặc cảm giác nặng nề ở chân
• Đau nặng hơn khi đứng hoặc ngồi lâu
• Cảm giác nóng rát
• Sưng phù nề ở chân dưới
• Đổi màu đỏ của da.

SUY GIÃN TĨNH MẠCH VÀ HẬU QUẢ NẾU KHÔNG ĐIỀU TRỊ KỊP THỜI

Không phải tất cả các trường hợp mắc phải suy giãn tĩnh mạch đều nguy hiểm ngay lập tức đến sức khoẻ. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, suy giãn tĩnh mạch có thể bắt đầu gây đau hoặc những khó chịu có thể còn chịu đựng được.

Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, suy giãn tĩnh mạch cần phải điều trị ngay, vì có thể gây ra những vấn đề tiềm ẩn nghiêm trọng về tim mạch như sau:

• Giãn vỡ tĩnh mạch

Suy giãn tĩnh mạch đối với các mạch máu ở gần bề mặt da sẽ rất dễ vỡ, gây chảy máu tự phát hoặc là hệ quả khi bị chấn thương trên đôi chân. Vỡ tĩnh mạch ở gần khớp như gần mắt cá chân, khớp gối có thể chảy máu tự nhiên vào ổ khớp mà không nhận biết sớm được, gây thoái hóa sớm và mất chức năng khớp.

Như vậy, ngoài những vết bầm máu mất thẩm mỹ trên da, người bệnh cũng có thể mất đi một lượng máu đáng kể gây thiếu máu mạn tính. Trong khi đó, nguyên nhân gây thiếu máu này cũng tương đối nguy hiểm vì dễ bỏ sót, nhất là ở những người cao tuổi và có cơ địa béo phì.

•  Giãn tĩnh mạch và nhịp nhanh trên thất

Tình trạng nhịp tim nhanh trên thất có ảnh hưởng đến lưu lượng máu trong hệ thống tuần hoàn của cơ thể vì buồng thất trái không có đủ thời gian để lấp đầy trước khi co bóp. Các triệu chứng phổ biến mà người bệnh có thể mắc phải khi vào cơn nhịp nhanh trên thất là:

• Tim đập thình thịch
• Đánh trống ngực
• Chóng mặt
• Choáng váng
• Ngất xỉu hoặc gần ngất xỉu
• Mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng
• Hụt hơi
• Vã mồ hôi

Những người mắc chứng suy giãn tĩnh mạch đến mức độ nguy hiểm, có mối liên hệ giữa chứng giãn tĩnh mạch và nhịp nhanh trên thất. Tình trạng này đòi hỏi khả năng gắng sức trên hệ thống tim mạch, bao gồm cả các tĩnh mạch và động mạch vì chúng phải làm việc nhiều hơn để bù đắp thể tích máu thiếu hụt do đã bị ứ trệ trong lòng tĩnh mạch giãn lớn.

• Giãn tĩnh mạch và huyết khối tĩnh mạch sâu

Giãn tĩnh mạch và huyết khối tĩnh mạch sâu có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Cơ chế xảy ra tình trạng này là sự ứ máu trong hệ thống tĩnh mạch giãn lớn tạo điều kiện thuận lợi để hình thành các cục máu đông trong các tĩnh mạch sâu. Nếu huyết khối gây tắc nghẽn tĩnh mạch sâu, hồi lưu máu trở về tim bị trì trệ thì chân sẽ sưng to lên. Từ đó, hệ thống máu cung cấp đến từ động mạch cũng bị ngăn chặn, làm thiếu máu nuôi tại chỗ, mức độ nặng có thể gây hoại tử chi.

Bên cạnh đó, huyết khối trong hệ tĩnh mạch cũng có thể vỡ ra, di chuyển khỏi vị trí ban đầu, theo dòng hồi lưu trở về tim và gây ra tắc mạch phổi là thuyên tắc phổi.

• Giãn tĩnh mạch và loét chân

Cơ chế trong suy giãn tĩnh mạch là khiến máu ứ đọng, kém hồi lưu về tim cũng như ngăn cản máu giàu dưỡng chất từ động mạch đi đến. Từ đó, vết loét tại chân sẽ bị thiếu máu nuôi nên gây ra phù nề liên tục, dẫn đến dễ bị nhiễm trùng nặng, hoại tử lan rộng hơn.

• Bệnh viêm mô bào do xơ mỡ

Bệnh viêm mô bào do xơ mỡ (Lipodermatosclerosis) cũng là một hậu quả của ứ trệ máu do suy giãn tĩnh mạch, lắng đọng xơ vữa gây ra. Trong đó, vùng mô mềm kèm theo lớp mỡ dưới da ở phần dưới của một chân hoặc cả hai chân sẽ bị sưng viêm phù nề. Ban đầu, người bệnh có thể nhận thấy tình trạng sưng lên trên vùng mắt cá chân. Sau đó, các biểu hiện của vùng da sẽ tiến triển nặng dần giống như viêm mô tế bào.

Biến chứng này của suy giãn tĩnh mạch sẽ dễ gây lầm lẫn với tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn vì chúng giống như một bệnh về da và mô liên kết.

CẦN LÀM GÌ ĐỂ CẢI THIỆN SUY GIÃN TĨNH MẠCH

Các biện pháp phòng ngừa bệnh suy giãn tĩnh mạch trong giai đoạn sớm khá đơn giản và hoàn toàn có thể thực hiện tại nhà, ngay trong các sinh hoạt hằng ngày, không chỉ giúp cải thiện sức đàn hồi thành mạch mà còn phòng ngừa suy giãn tĩnh mạch diễn tiến nặng hơn, bao gồm:

• Theo dõi cân nặng và chủ động giảm cân
• Thực hiện chế độ ăn nhiều chất xơ, ít muối
• Tránh giày cao gót hay giày quá chật
• Nâng cao chân khi ngủ
• Sử dụng vớ y khoa 
• Thay đổi tư thế khi phải ngồi hoặc đứng thường xuyên

Nếu chứng suy giãn tĩnh mạch trở nên nặng hơn, ngoài các biện pháp không dùng thuốc nêu trên, người bệnh cần phải đến thăm khám sớm tại các bác sĩ tim mạch, nhằm được chỉ định các biện pháp điều trị như sử dụng các thuốc tăng độ vững bền thành tĩnh mạch (diosmin kết hợp hesperidin, rutin C, aescin,…)  cũng như can thiệp chích xơ tĩnh mạch giãn hay phẫu thuật giãn tĩnh mạch khi có chỉ định để phòng ngừa sớm, tránh dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.

Tóm lại, suy giãn tĩnh mạch được xem là một bệnh lý mạn tính khá thường gặp trong cuộc sống “công nghiệp” ngày nay. Mặc dù bệnh tiến triển chậm và các dấu hiệu ban đầu có thể bị bỏ sót, khi đến mức độ nặng, giãn tĩnh mạch có thể gây ra các biến chứng