NSAID có thể ảnh hưởng đáng kể đến bệnh nhân tim mạch, đặc biệt là những người có tiền sử bệnh tim mạch (như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, suy tim, tiền sử đột quỵ). Dưới đây là những tác động chính và hướng dẫn sử dụng NSAID an toàn cho nhóm bệnh nhân này.
1. Ảnh hưởng của NSAID đến hệ tim mạch
NSAID, đặc biệt là nhóm chọn lọc COX-2 (celecoxib, etoricoxib), có thể làm tăng nguy cơ:
– Tăng huyết áp: NSAID có thể gây giữ muối và nước, dẫn đến tăng huyết áp hoặc làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị tăng huyết áp.
– Nhồi máu cơ tim và đột quỵ: Một số nghiên cứu cho thấy NSAID (đặc biệt là COX-2 chọn lọc) làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
– Suy tim: NSAID có thể làm tăng nguy cơ suy tim hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng suy tim sẵn có.
2. Lựa chọn NSAID cho bệnh nhân tim mạch
Khi bệnh nhân có bệnh tim mạch cần dùng NSAID, cần cân nhắc loại thuốc phù hợp:
Nên tránh hoặc thận trọng với:
– Diclofenac: Có nguy cơ cao gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
– Etoricoxib và celecoxib (COX-2 chọn lọc): Có thể tăng nguy cơ tim mạch, đặc biệt ở liều cao hoặc khi dùng lâu dài.
Ưu tiên lựa chọn (nếu thật sự cần dùng):
– Naproxen: Được coi là NSAID ít gây nguy cơ tim mạch nhất.
– Dùng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất.
Nếu bệnh nhân có nguy cơ tim mạch rất cao (ví dụ: suy tim nặng, bệnh mạch vành tiến triển, tiền sử nhồi máu cơ tim gần đây), nên tránh hoàn toàn NSAID và cân nhắc các phương pháp giảm đau khác (paracetamol, tramadol, vật lý trị liệu, tiêm nội khớp…).
3. Lưu ý khi dùng NSAID ở bệnh nhân tim mạch
– Nếu đang dùng aspirin liều thấp để phòng ngừa tim mạch, NSAID có thể làm giảm tác dụng bảo vệ tim mạch của aspirin. Nên uống aspirin trước NSAID ít nhất 30 phút hoặc 8 giờ sau khi uống NSAID.
– Kết hợp thuốc bảo vệ dạ dày (PPI như omeprazole) nếu bệnh nhân có nguy cơ viêm loét dạ dày.
– Kiểm soát huyết áp và chức năng thận khi dùng NSAID lâu dài.
Kết luận
NSAID có thể làm tăng nguy cơ tim mạch, do đó bệnh nhân có bệnh lý tim mạch nên tránh hoặc chỉ sử dụng NSAID khi thực sự cần thiết, với liều thấp nhất và thời gian ngắn nhất. Nếu cần NSAID, naproxen có thể là lựa chọn an toàn hơn so với các thuốc khác.
Tài liệu tham khảo:
