Viêm mũi dị ứng là bệnh lý khá phổ biến và thường gặp ở mọi lứa tuổi, nếu không điều trị dứt điểm có thể gây ra nhiều biến chứng. Số lượng bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng đến các cơ sở y tế thăm khám ngày càng gia tăng, nhiều nhất vào thời điểm thời tiết chuyển mùa với những thay đổi thất thường của khí hậu làm cho mức độ của bệnh ngày càng khó kiểm soát hơn.

Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng là hiện tượng mũi bị viêm, sưng tấy do dị ứng với các tác nhân trong và ngoài cơ thể như khói, bụi, phấn hoa, hóa chất, thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm…; là biểu hiện tại chỗ ở mũi do niêm mạc mũi nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh.

Viêm mũi dị ứng bắt nguồn từ những nguyên nhân di truyền, dị ứng với các dị nguyên là phấn hoa, mùi vị, nấm, lông thú… hay lệch lạc cấu trúc vách ngăn mũi. Khi tiếp xúc với các dị nguyên, cơ thể sẽ giải phóng histamin gây viêm và tiết dịch ở niêm mạc hốc mũi, khoang họng, kết mạc mắt gây ra các triệu chứng dị ứng như ngứa mũi, hắt hơi liên tục… Bệnh gây ra nhiều phiền toái, ảnh hưởng đến sức khỏe, giấc ngủ, học hành, công việc của người bệnh. Viêm mũi dị ứng được chia làm hai loại gồm viêm mũi dị ứng cấp thường xảy ra theo mùa và viêm mũi dị ứng mạn tính, thường xảy ra quanh năm.

Biến chứng khi không điều trị viêm mũi dị ứng kịp thời

Nếu bệnh nhân viêm mũi dị ứng không được điều trị kịp thời và triệt để sẽ dẫn đến các hậu quả như tắc ngạt mũi kéo dài gây đau đầu, mất ngủ dẫn đến kém tập trung vào ngày hôm sau, ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc. Tắc ngạt mũi kéo dài dẫn đến bệnh nhân phải thở bằng miệng lâu ngày sẽ dẫn đến một số biến dạng khuôn mặt như răng vẩu ra, cằm đưa ra phía trước. Mất ngủ kéo dài dẫn đến mắt thâm quầng, nếp nhăn ngang mũi do chà xát mũi vì ngứa.

Còn nếu viêm mũi dị ứng không điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng như: Viêm xoang cấp và mạn tính do ứ đọng dịch tiết tạo thành các ổ viêm, tắc các lỗ thông xoang, viêm nhiễm ở niêm mạc mũi và xoang mũi tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm họng, viêm thanh quản, viêm tai giữa, ngạt mũi, tắc mũi khiến người bệnh khó ngủ, chất lượng giấc ngủ kém, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động… Ngoài ra, khi bị viêm mũi dị ứng, nhiều người không chỉ ngứa mũi mà còn bị ngứa cả mắt, đỏ mắt và chảy nước mắt dễ nhầm với bệnh viêm kết mạc hoặc do bệnh nhân gãi và dụi mắt nhiều có thể gây xước giác mạc, ảnh hưởng đến thị giác của người bệnh.

Đặc biệt, viêm mũi dị ứng có liên quan mật thiết với bệnh hen suyễn. Các yếu tố gây viêm mũi dị ứng cũng thường là các yếu tố gây khởi phát cơn hen. Do đó, ở những bệnh nhân viêm mũi dị ứng kéo dài sẽ có nguy cơ cao mắc hen hơn người bình thường và đối với bệnh nhân hen bị viêm mũi dị ứng nếu không điều trị tốt thì các cơn hen sẽ bùng phát nặng hơn, nhất là khi thời tiết chuyển mùa.

Phòng ngừa và điều trị viêm mũi dị ứng

Việc điều trị viêm mũi dị ứng sẽ không có hiệu quả khi người bệnh chủ quan với bệnh, nhìn nhận về các triệu chứng của căn bệnh chưa đầy đủ, sử dụng thuốc chưa hợp lý hoặc tự ý bỏ thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.

Việc điều trị viêm mũi dị ứng hiện nay thường gặp nhiều khó khăn, do triệu chứng viêm mũi thường hết trong thời gian nhất định, sau đó sẽ tái phát khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng. Để ngăn ngừa bệnh xảy ra, đặc biệt là ở những người có cơ địa dị ứng, cần lưu ý: giữ ấm cơ thể khi trời trở lạnh. Đối với người có cơ thể mẫn cảm, cần tránh xa những loại thuốc hay thực phẩm có nguy cơ dị ứng. Giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, thoáng mát, tránh bụi bẩn, khói thuốc hay thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng nhằm giảm tối đa nguy cơ gây bệnh, hạn chế nuôi hay tiếp xúc vật nuôi trong nhà.

Không lạm dụng dụng cụ hút mũi thường xuyên vì dùng nhiều có thể gây nghẹt mũi, không nên dùng tay ngoáy mũi vì dễ bị tổn thương niêm mạc. Nên tập thể dục thể thao, rèn luyện thân thể để nâng cao sức đề kháng, tránh uống rượu bia hay hút thuốc lá vì đó là nguy cơ gây bệnh xoang mũi dị ứng cũng như nhiều căn bệnh nguy hiểm khác. Đặc biệt, người bệnh nên đến cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Những điều cần lưu ý về bệnh viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là một bệnh mạn tính rất hay tái phát. Khí hậu thay đổi thường xuyên và sự gia tăng khói bụi, môi trường ô nhiễm ở nước ta hiện nay càng làm cho việc kiểm soát bệnh trở nên khó khăn hơn. Do đó, người bệnh cần chú ý hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các yếu tố có thể gây dị ứng, thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe bản thân. Khi có triệu chứng của bệnh, cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa khám và điều trị. Việc dùng thuốc phải theo đúng chỉ định của bác sĩ, không nên ngừng thuốc khi mới có dấu hiệu giảm triệu chứng. Không lạm dụng thuốc nhỏ thông mũi, dùng kéo dài sẽ gây nhờn thuốc và khiến bệnh nặng hơn. Người bệnh cần tái khám đúng lịch để bác sĩ có chỉ định điều trị phù hợp tùy theo diễn biến của bệnh.